Akcija za ljudska prava (HRA) je povodom Dana ljudskih prava posjetila javnu ustanovu Dom starih „Grabovac“ u Risnu, u želji da skrene pažnju na specifičnosti zaštite ljudskih prava starijih osoba, koja su rijetko u centru pažnje.
Prijatno smo iznenađeni odličnim smještajem i uslugama koje Dom pruža svojim korisnicima, a posebno pristupom zaposlenih prema korisnicima Doma koji je pun topline. Mnogi od njih, na čelu sa direktorom Zoranom Vukićevićem dočekaće i ovu, kao i dosadašnje Nove godine u Domu zajedno sa korisnicima. Saznali smo i za dirljive životne priče koje svjedoče o tome da život u trećem dobu može i da dobije na kvalitetu. Problem je činjenica da Dom ne može da primi sve zainteresovane i da trenutno oko stotinu osoba čeka na slobodno mjesto.
Važno je suzbijati predrasude koje postoje u vezi sa životom u Domu i smještajem bližnjih u Dom. Svaka osoba se prima isključivo uz ličnu saglasnost. Stanovnice i stanovnici Doma s kojima smo razgovarali potvrđuju da su se uvjerili da boraviti u Domu ne znači biti odbačen i prepušten nebrizi. Ipak, svi naglašavaju koliko im znači održavanje kontakta sa porodicom, na bilo koji način.
S druge strane, domaćinstvima koje vode starije osobe same neophodno je obezbijediti podršku u svim opštinama Crne Gore. U razgovoru sa zaposlenima u Domu, zaključili smo da bi bilo potrebno uspostaviti dnevne boravke za osobe starije od 65 godina bar u svim većim opštinama, kao oblik vaninstitucionalne zaštite starih lica i korak prilagođavanja na život u Domu u slučaju da se osoba kasnije odluči na taj korak. Neophodno je obezbijediti i kontinuirano finansiranje usluge pomoći i njege u kući starim i nemoćnim osobama – tzv. geronto domaćice u svim opštinama, u saradnji Ministarstva rada i socijalnog staranja i lokalnih samouprava. Ovo je posebno važno za stare koji sami žive u prigradskim naseljima i selima posebno na sjeveru Crne Gore, koji se zbog bolesti i udaljenosti od gradskih centara često nađu odsječeni od svijeta i neophodne pomoći.
Tim Akcije za ljudska prava
* * *
Najava posjete Domu starih “Grabovac” u Risnu
* * *
Press-clipping
Portal Vijesti: HRA: Opštinama potreban dnevni boravak za starije od 65 godina
Portal RTCG: HRA: Iznenađeni odličnim smještajem
Portal CdM: FOTO: HRA: Sistemski obezbijediti brigu o starima u svim opštinama
Dan, str. 13: Uspostaviti dnevne centre
* * *