NVO Akcija za ljudska prava je danas u pismu predsjedniku Vlade, gospodinu Dritanu Abazoviću, ministru pravde, gospodinu Marku Kovaču i ministru ljudskih i manjinskih prava, gospodinu Fatmiru Gjeki ukazala na potrebu da se sadržaj teksta „Temeljni ugovor između Crne Gore i Srpske pravoslavne crkve“, dodatno uskladi sa pozitivnim pravom, posebno u pogledu eksteritorijalnog statusa objekata vjerske zajednice i dr, da se precizira i terminološki prilagodi Zakonu o slobodi vjeroispovjesti i pravnom položaju vjerskih zajednica, odnosno građanskom, tj. sekularnom karakteru države koju Vlada zastupa.
U pismu je ukazano da bi ugovor trebalo:
nazvati „Ugovor Crne Gore i Srpske pravoslavne crkve“, u skladu sa Zakonom o slobodi vjeroispovijesti i pravnom položaju vjerskih zajednica;
da se izbjegne da se država poziva na kanonsko pravo koje je ne obavezuje;
da se precizira koja to „javnopravna ovlašćenja“ država dopušta da vrši SPC;
da se objasni specifičnost „obaveze države da izvrši uknjižbu svih neupisanih nepokretnosti SPC“, jer je to inače propisana obaveza nadležnih državnih organa u odnosu na sve vlasnike nepokretnosti;
da se ne ugovara da se u objektima u vlasništvu SPC ne mogu preduzimati bezbjednosne mjere bez prethodnog odobrenja nadležnih crkvenih vlasti“ jer je to protivno pozitivnom pravu;
da se religijska terminologija upodobi svjetovnoj koja se upotrebljava u Zakonu o slobodi vjeroispovijesti i pravnom položaju vjerskih zajednica, da se iz preambule izostavi odredba o „Hrišćanskoj crkvi“, koja nije strana ugovornica.
Konstatovano je da se u ugovoru nepotpuno navode odredbe propisane drugim zakonima, pa i to može da dovede do pravne nesigurnosti.
Imajući u vidu da bi zaključivanje ugovora u ovoj formi moglo da dovede do postupka ocjene njegove ustavnosti, te nepotrebnih društvenih i političkih tenzija, smatramo da bi bilo razumno tekst dalje unaprijediti.
HRA je prilikom analize imala u vidu ugovore koje je Vlada Crne Gore zaključila sa drugim vjerskim zajednicama, kao i ugovor koji je Republika Hrvatska 2002. zaključila sa SPC.
