Pritvorenici Istražnog zatvora u Upravi za izvršenje krivičnih sankcija (UIKS) u Spužu počeće 15. septembra štrajk glađu i blokadu sudova. Tvrde da će ovakav vid nezadovoljstva trajati sve do ispunjenja njihovih zahtjeva, piše u dopisu koji je u njihovo ime objavio advokat Nikola Tomković.
Oni su nezadovoljni uslovima u Istražnom zatvoru, ali prije svega zbog toga što u pritvoru ostaju duže nego što je neophodno.
„Zbog nepoštovanja Zakona i Ustava Crne Gore i prava na odbranu i pravično suđenje koje nam je Zakonom zagarantovano, dužine pritvora i uslova u kojima boravimo, prinuđeni smo da otkažemo svaki vidi pravne pomoći i nedolazak na zakazana suđenja, a naše porodice će protestovati ispred institucija”, navodi se u dopisu.
Prema Zakonu o krivičnom postupku pritvor može da traje maksimalno do tri godine prije donošenja prvostepene presude. U praksi se dešava da pritvorenici nastave boravak u Istražnom zatvoru još dugo vremena nakon prvostepene presude, sve dok ta presuda ne postane pravosnažna.
Podsjetimo, pritvorenici, koji su i unazad nekoliko mjeseci štrajkovali glađu, ukazuju da pritvori traju više od kazne i produžavaju se po istom šablonu „izmontiranih optužnica”.
„Jemstva su mrtvo slovo na papiru, nepoštovanje odluka evropskih sudova, potvrđivanje optužnica bez čitanja i provjere sa iskonstruisanim činjenicama koje su čist falsifikat… Nećemo dozvoliti da budemo ‘žrtvena jagnjad’ u zatvaranju Poglavlja 23 i 24, jer smo i mi nečiji roditelji, nečija djeca, članovi porodica, državljani ove zemlje i nećemo dati da se neko grubo i nezakonito igra sa našim sudbinama”, poručili su pritvorenici.
Advokat Zdravko Begović ističe da sasvim drugačije treba postupati prema pritvorenicima. Tim prije što je, kako kaže, Istražni zatvor prebukiran i što mnogi pritvorenici borave u njemu duže nego što treba.
„Takozvana alternativna sredstva – jemstvo, boravak u prostorijama za stanovanje ili obavezno javljanje državnom organu apsolutno su zapostavljeni, iako Zakonik o krivičnom postupku apostrofira postojanje takvih mjera kao alternative pritvoru”, podsjetio je Begović u razgovoru za Portal ETV.
Univerzitetski profesor i bivši sudija Evropskog suda za ljudska prava Nebojša Vučinić je za ETV kazao da su vlasti morale da preduzmu adekvatne mjere da bi obezbijedile uslove u zatvoru u skladu sa standardima koje predviđaju Savjet Evrope i Komitet protiv mučenja i torture. U martu je javnost obaviještena da je u Istražnom zatvoru duplo više pritvorenika od planiranog.
„Tu su tačno i decidno navedeni uslovi koliko kvadratnih metara po pritvoreniku, kakvi su uslovi što se tiče provjetravanja, grijanja, hlađenja, tople vode. To je prije svega odgovornost vlasti”, objašnjava Vučinić.
Na kraju, pritvorenici spuškog zatvora pozvali su u dopisu ambasadora Evropske unije u Crnoj Gori Johana Satlera i nevladine organizacije da provjere njihove navode. Pozvali su da ih posjete i ministar pravde Bojan Božović, predsjednik Višeg suda Zoran Radović i predsjednica Vrhovnog suda Valentina Pavličić i traže da se usaglase rješenja koja bi bila po Zakonu i Ustavu Crne Gore, uz poštovanje odredbi Evropskog suda za ljudska prava.
Iz vlasti nije bilo komentara na najavu štrajka i blokadu sudova.
Crnogorski