Evropski sud za ljudska prava je danas objavio presudu u predmetu Drašković protiv Crne Gore (predstavka br. 40597/17), u kojoj je utvrdio da je država podnositeljki predstavke prekršila pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života (čl. 8 EKLJP), jer nadležni organi nisu poštovali njeno pravo da kao udovica ekshumira i premjesti ostatke svog supruga iz Crne Gore u Bosnu i Hercegovinu.

Suprug podnositeljke predstavke je umro 1995. godine i sahranjen je na porodičnoj parceli u Crnoj Gori, koja je u vlasništvu njegovog nećaka. Podnositeljka predstavke tvrdi da je on tamo sahranjen jer u vrijeme smrti nije bilo moguće da se sahrani u Trebinju, zbog rata u Bosni i Hercegovini.

Ona je u junu 2014. godine tražila dozvolu od suprugovog nećaka da premjesti posmrtne ostatke supruga u njenu grobnicu u Trebinju, međutim, nećak je odbio da da saglasnost, uz obrazloženje da njegov ujak nikada nije živio u Trebinju, već u Beogradu, i da je ujakova posljednja želja bila da bude sahranjen u Crnoj Gori, blizu njegove rodne kuće.

Podnositeljka predstavka je u septembru 2014. godine pokrenula sudski postupak u Crnoj Gori, koji je okončan odbacivanjem njenog zahtjeva u februaru 2015. godine. Sudovi su utvrdili da podnositeljka predstavke nema pravnog interesa za podnošenje takvog zahtjeva jer nema pravo na posmrtne ostatke njenog supruga niti ima bilo koja prava u vezi mjesta sahrane.

Evropski sud za ljudska prava je utvrdio da su domaći sudovi propustili da uravnoteže interes podnositeljke predstavke za ekshumaciju i prenos posmrtnih ostataka, sa jedne strane, i interes države da očuva nepovredljivost grobova i prava drugog člana porodice, sa druge strane. Utvrđeno je i da su domaći sudovi propustili da ispitaju druge važne činjenice, uključujući to da li je suprug podnositeljke predstavke želio da bude sahranjen u Crnoj Gori, bez obzira na to gdje je živio, ili  su on i podnositeljka predstavke kupili parcelu u Bosni i Hercegovini da bi tamo mogli da budu zajedno sahranjeni.

Evropski sud je, takođe, utvrdio da domaćim zakonima nije uređeno kako rješavati sporove među članovima porodice u vezi posljednjeg počivališta srodnika na osnovu člana 8 Konvencije. Administrativno tijelo zaduženo za ekshumacije nije imalo ovlašćenje da rješava takve sporove, već je naložilo stranama da prvo riješe stvar, pa tek onda da podnesu zahtjev za ekshumaciju. S druge strane, redovni sudovi, uključujući Ustavni sud, su odbili da prepoznaju postojanje bilo kakvog prava za suprugu na osnovu člana 8 Konvencije, i nisu pravilno uravnotežili njen interes sa suprotstavljenim interesom srodnika njenog supruga.

Podnositeljki predstavke je dosuđeno 4.500 eura naknade nematerijalne štete i 3.250 eura za troškove postupka.

Presuda će postati konačna ako u roku od 3 mjeseca ne bude upućena u nadležnost Velikog vijeća.